Początki parafii Krasnobród nie są dokładanie znane
W związku z nadaniem praw miejskich dotychczasowej osadzie pod koniec XVI w. erygowano parafię łacińską. Pierwszy kościół wybudowano z drewna. W 1595 roku właściciele Krasnobrodu – Leszczyńscy przechodzą na kalwinizm w związku z czym upada parafia rzymsko-katolicka.
W tym czasie kiedy umacnia się kalwinizm, dnia 5 sierpnia 1640 roku w borze pod Krasnobrodem mieszkańcowi wsi Szarowola, Jakubowi Ruszczykowi objawia się Matka Boska w trosce o prawdziwy, nieskażony błędami kult Jej syna.
W miejscu objawienia Jakub obdarzony łaską zdrowia (uwolniony od czarta), z wdzięczności stawia figurę – i to są narodziny Sanktuarium Matki Bożej w Krasnobrodzie. Wprawdzie w roku 1648 figura, okoliczne drzewa i wiszące na nich wota zostały zniszczone przez Kozaków Chmielnickiego, ale znalezione wiosną 1649 roku obrazek przyczynił się do wzrostu kultu Matki Boskiej zwanej Krasnobrodzką.
Po roku 1647 Krasnobród nabywa katolicka rodzina Zamoyskich, w związku z czym upada zbór kalwiński, a mieszkańcy wracają do kościoła rzymsko-katolickiego. W latach 1648-1664 w miejscu objawień z fundacji Katarzyny Zamoyskiej powstaje drewniany kościółek. 23 listopada 1664r. wojewoda sandomierski Jan Zamoyski wystawia dokument, mocą którego daje podstawy prawne pod założenie klasztoru dominikańskiego w Krasnobrodzie. W dawnym kościele kalwińskim rozpoczęto odprawianie nabożeństw katolickich. Przy tym kościele rezydują Ojcowie Dominikanie, którzy przybyli z Janowa Lubelskiego. Biskup chełmski Stanisław Święcicki dnia 29 czerwca 1679 roku przywraca kościołowi prawa parafialne a duszpasterstwo w nowo erygowanej parafii przekazuje dominikanom.
Dominikanie obsługują dwa kościoły: -jeden w lesie w miejscu objawienia, -a drugi w mieście, wcześniej zamieniony na zbór kalwiński. Pod koniec 1673 roku Tatarzy palą kościół w lesie. W roku 1680 w Krasnobrodzie łaskę uzdrowienia doznaje Maria Kazimiera Sobieska – żona Króla Polski- Jana III Sobieskiego.
W 1864r. za udział w powstaniu styczniowym rząd carski przeprowadza kasatę zakonów, a w tym i klasztoru dominikańskiego w Krasnobrodzie. Od tego czasu duszpasterstwo prowadzą księża diecezjalni.
Należy odnotować trzykrotną oficjalną wizytę w Krasnobrodzie ówczesnego bp lubelskiego Stefana Wyszyńskiego, późniejszego Kardynała i Prymasa Polski. Było to w dniach od 5-8 października 1946 roku, 1 i 2 lipca 1947 roku – podczas Decezjalnego Kongresu Kółek Różańcowych oraz 2 lipca 1948 roku w czasie odpustu Matki Bożej Jagodnej. W księdze wizytacji pod dniem 1 lipca 1947 roku napisał : ” Pierwszemu Kongresowi Kółek Różańcowych w diecezji lubelskiej z serca błogosławimy, życzę aby piękny przykład Krasnobrodu pociągnął do czci Matki Bożej całą diecezję.”
W dniu 2 lipca 1948 roku na trzystolecie cudownego obrazka w parafii gościł Prymas Polski Kardynał August Hlond. W księdze wizytacji napisał: ” Jako pielgrzym do Matki Boskiej Krasnobrodzkiej polecam wszechmocnej opiece wiarę narodu i szczęście Rzeczypospolitej.”
W latach 1983-1991 na terenie parafii wybudowano 7 kościołów filialnych. Dla uatrakcyjnienia pielgrzymom i turystom tego świętego miejsca w latach 1989 – 1999 utworzono Regionalne Muzeum Parafialne i ptaszarnię.
WAŻNIEJSZE UROCZYSTOŚCI RELIGIJNE
Odpusty :
- 31 maja NMP – Dzień Chorych,
- 1-2 lipca Matki Bożej Jagodnej
- 15 sierpnia Wniebowzięcie NMP – Matki Bożej Zielnej
- św. Rocha – niedziela po 15 sierpnia
- Matki Boskiej Różańcowej
Dla tutejszego Sanktuarium charakterystyczna jest nocna Maryjna Procesja Różańcowa ze stacjami przy Alei NMP i Maryjną Pasterką w miejscu objawień. Ma ona miejsce w dniu 1 lipca o godz. 21.00. W każdą sobotę odbywają się nabożeństwa maryjne z zanoszonymi prośbami i podziękowaniami.
Od 26 grudnia do 2 lutego we wszystkie niedziele i święta po każdej mszy św. odbywają się tradycyjne adoracje bożonarodzeniowe zwane “Jasełkami”. Prowadzą je mieszkańcy poszczególnych wiosek, stany, grupy religijne, młodzież i dzieci. W wielki czwartek o godz. 12.00 w nocy w miejscu objawień gromadzą się ludzie z całej okolicy i nabierają do pojemników wodę. Ma to związek z obrzędem Wielkiego Czwartku kiedy Chrystus obmywał nogi Apostołom.
Tradycja wytworzyła nabożeństwo dziękczynne po zebranych plonach, zwane “Dożynkami”. Mają one charakter ponadregionalny. Charakterystyczna jest barwna procesja w strojach ludowych.
W sposób szczególny pielgrzymi czczą Matkę Bożą obchodząc na kolanach główny ołtarz, w którym znajduje się cudowny obraz.
HISTORIA KULTUR MARYJNEGO W KRASNOBRODZIE
Historia kultu Maryjnego w Krasnobrodzie sięga roku 1640. W dniu Matki Bożej Śnieżnej – 5 sierpnia – miało miejsce pierwsze objawienie. Jakub Ruszczyk, mieszkaniec z pobliskiej wsi Szarowola, przy leśnym źródle zobaczył Matkę Bożą. W darze Jakub otrzymał łaskę zdrowia. Wieść o tym cudownym uzdrowieniu rozeszła się po całej okolicy. Bardzo wiele osób przybywało tutaj, a po modlitwie i napiciu się wody z cudownego źródełka odzyskiwało zdrowie. Jako dowód wdzięczności pozostawiali różne wota, dary ze złota i srebra. Wota zawieszano na figurze, przyczepiano do pobliskich drzew. Ktoś pozostawił mały obrazek Matki Boskiej. Jesienią 1648r miejsce to zostało zniszczone przez Kozaków Chmielnickiego. Jednak wiosną następnego roku w błocie, resztkach śniegu odnaleziono wspomniany obrazek w stanie nienaruszonym. Jakby jakaś siła broniła go przed zniszczeniem, rozmoczeniem. Uznano to za znak z niebios i zaczęto uznawać go za słynący łaskami. Wybudowano, więc przy źródle większą, drewnianą kapliczkę i obrazek umieszczono w centralnym miejscu. Były to czasy bardzo niespokojne dla Rzeczpospolitej.
W 1673 r. drewniany kościół został spalony przez oddział Tatarów i ponownie obrazek wyciągnięto ze zgliszcz w stanie nienaruszonym. Powołana komisja teologiczna uczonych z Akademii Zamojskiej w roku 1675 uznała te wydarzenia za niewytłumaczalne w sposób naturalny. Inaczej mówiąc uznano je za cuda.
Szczególnym wydarzeniem dla Krasnobrodzkiego Sanktuarium był rok 1690, w którym rozpoczęto budowę murowanego kościoła wraz z klasztorem wg projektu J.M. Linka – architekta i dowódcy twierdzy zamojskiej. Fundatorką kościoła była królowa Polski, Marysieńka Sobieska, żona Jana III Sobieskiego.
Kościół został wybudowany jako wotum za odzyskane zdrowie. Konsekracja kościoła odbyła się w roku 1699. Do klasztoru sprowadzono OO. Dominikanów z Janowa Lubelskiego. Zakonnicy postarali się o wystrój świątyni. Byli gospodarzami tego miejsca do czasów upadku powstania styczniowego. Ukazem carskim zostali stąd wypędzeni. Od tego czasu gospodarzami tego miejsca są księża diecezjalni.
Słynący łaskami obrazek ma wymiary 9×14 cm. Przedstawia on Maryję w białej szacie w ogrodzie różanym. Maryja ma ręce skrzyżowane na piersi w geście modlitwy, a oczy zwrócone na Dzieciątko Jezus leżące na pieluszkach u Jej stóp. Boże Dziecię unosi dłoń w geście błogosławieństwa. Między tymi postaciami namalowany jest biały ptak, symbol Ducha Świętego, symbol modlitwy. Warto zwrócić uwagę, że jest to kompozycja wyjątkowa: zazwyczaj Maryja trzyma małego Jezusa na ręce lub na kolanach. Na tym obrazku są rozdzieleni, choć wyczuwa się głęboką więź łączącą Matkę i Syna. U dołu widnieje napis po łacinie, który w tłumaczeniu brzmi: „Dziecię piękniejsze od słońca, Dziewica jak słońce jaśniejąca. Oglądajcie na niebie i na ziemi Boga.” Obrazek pochodzi z nieznanej drukarni i wykonany jest metodą metalorytniczą. Jest to drukarska kopia obrazu malowanego na desce przez Francesco Raiboliniego zwanego Francia z Bolonii (1430 – 1518). Ten obraz przechowywany jest w Pinakotece w Monachium.
Historyczny obrazek Pani Roztocza, odpowiednio zabezpieczony umieszczony jest w prawym, górnym rogu kopii krasnobrodzkiego obrazka, wykonanej przez prof. T. Korpala z Krakowa w 1964r. Potwierdzeniem cudowności i niezwykłości tego wizerunku był dekret Stolicy Apostolskiej pozwalający na koronację koronami papieskimi. Uroczystość ta zgromadziła w Krasnobrodzie tysiące ludzi i dnia 5 lipca 1965r korony nałożył Bp Piotr Kałwa ówczesny ordynariusz Diecezji Lubelskiej.
Przez ponad 360 lat Królowa Krasnobrodu obdarza łaskami pielgrzymów gromadzących się z całej Polski i spoza jej granic. Dzisiaj jest to główne Sanktuarium Diecejzji Zamojsko-Lubaczowskiej.
WAŻNIEJSZE UROCZYSTOŚCI RELIGIJNE
Odpust Św. Rocha
Dożynki Diecezjalne
