Na wystawie „Plenerowe inspiracje” zgromadzono prace Wandy i Bogusława Orlińskich, powstałe po ogólnopolskich plenerach ilustratorów, organizowanych od ponad 40 lat w Krasnobrodzie z inicjatywy Marii Grażyny Szpyry, wieloletniej dyrektor zamojskiego Biura Wystaw Artystycznych. Wystawę wzbogacają akwarele, które tworzyli „przy okazji”, z potrzeby serca…
Autorzy prac to znani i lubiani artyści. Wanda Orlińska (1942-2017) ilustratorka, graficzka, malarka. Studiowała w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie na Wydziale Grafiki w pracowni Jana Marcina Szancera, dyplom z wyróżnieniem otrzymała w 1967 r.
Bogusław Orliński (1941-2022) ilustrator, malarz, który również studiował na warszawskiej ASP, ale na Wydziale Malarstwa w pracowni Artura Nachta- Samborskiego, on też otrzymał dyplom z wyróżnieniem w 1967 r.
Orlińscy przez wiele lat zapraszani byli na plenery ilustratorów. Po raz pierwszy przyjechali w 1987 r. do Suśca, dokąd z Krasnobrodu na kilka lat przeniesiono spotkania. Była to trzecia edycja, w której uczestniczyli wybitni artyści, twórcy polskiej szkoły ilustracji i ich kontynuatorzy: W. Andrzejewski, Z. Byczek, J. Flisak, A. Gołębiowski, D. Imielska-Gebethner, M. Jędrysik, J. Karwowska-Wnuczak, H. Kuźnicka, K. Michałowska, S. Ożóg, M. Pokora, O. Siemaszko, A. Stylo-Ginter, M. Tokarczyk, Z. Witwicki oraz Z. Rychlicki, który sprawował opiekę artystyczną. Tematem pleneru był ginący świat przyrody i z tego okresu pochodzą pierwsze prace poplenerowe Orlińskich, które znalazły się na wystawie.
Do 2000 r., w odpowiedzi na hasło poszczególnych edycji, powstawały kolejne ilustracje – ginąca architektura, człowiek i środowisko, utwory A. Mickiewicza (Pan Tadeusz, Ballady i romanse), J. Słowackiego, J. Kochanowskiego, B. Leśmiana, obrazki do pokoju dziecięcego i królowie Polski.
Przez kilka następnych lat plenery organizowane w tej formule nie odbywały się.
Dopiero w 2006 r. dzięki zaangażowaniu lekarzy z Zamościa – Jolanty Pielach i Jacka Szpindy, całego środowiska ilustratorów, w szczególności wybitnego artysty prof. Janusza Stannego, a przede wszystkim Marii Grażyny Szpyry, ilustratorzy, a z nimi Orlińscy, wrócili do Krasnobrodu. Do organizacji włączył się Krasnobrodzki Dom Kultury, władze samorządowe z burmistrzem Januszem Osiem, a później Kazimierzem Misztalem na czele.
Przed artystami postawiono nowe zadania, które zaowocowały kolejnymi prezentowanym na wystawie, ilustracjami, m. in do utworów J. Słowackiego (po raz drugi), J. Brzechwy, J. Korczaka, do bajki M. Konopnickiej „O krasnoludkach i o sierotce Marysi”, do pieśni patriotycznych, pieśni ludowych, przedwojennych czytanek, kołysanek. Możemy tam też zobaczyć rzeką Wisłę, postaci świętych i Chrzest Polski.
Ilustracje poplenerowe to nie wszystko, na wystawie są jeszcze akwarele tworzone dla przyjemności, z potrzeby serca, przedstawiające Krasnobród, Susiec, Narol i okoliczne miejscowości, ponieważ Orlińskich zawsze inspirowała otaczająca przyroda, architektura. Jeździli po okolicy, wędrowali, siadali ze szkicownikiem w dolinie św. Rocha i w innych ulubionych miejscach.
Wanda Orlińska ostatni raz w plenerze uczestniczyła w 2017 r. Tematem były kołysanki, trudno było uwierzyć, że tak jak mówiła, przyjechała się pożegnać.
Bogdan ostatnie ilustracje zrobił po plenerze w 2021 r., którego hasłem były cztery pory roku. Kto znał artystów, łatwo rozpozna na nich nieżyjącą już Wandę, podobnie jak na ilustracjach do kołysanek, które powstały w 2017 r., tuż po śmierci żony.
Prace zgromadzone na wystawie pochodzą ze zbiorów organizatorów plenerów: Biura Wystawy Artystycznych w Zamościu, Krasnobrodzkiego Domu Kultury, Marii Grażyny Szpyry oraz ze zbiorów prywatnych córki Artystów Zuzanny Orlińskiej. Wiele z nich znalazło się w albumowych wydawnictwach BWA i KDK.
Wanda i Bogusław Orlińscy zostali uhonorowani w Alei Mistrzów Polskiej Ilustracji w Krasnobrodzie upamiętniającej artystów, twórców i kontynuatorów polskiej szkoły ilustracji, którzy przyjeżdżali i przyjeżdżają do Krasnobrodu na ogólnopolskie plenery ilustratorów. Tablica Bogusława stoi tam od 2023 r., odsłonięcie tablicy Wandy nastąpi w dniu otwarcia wystawy, tj. 2 września 2025 r.
Wystawa „Wanda i Bogusław Orlińscy – Plenerowe inspiracje” nigdy by nie powstała, gdyby nie plenery ilustratorów, których inicjatorką i kuratorem jest Maria Grażyna Szpyra wieloletnia dyrektor BWA w Zamościu. Ponad 40 lat temu podjęła współpracę z ilustratorami, wśród których ważne miejsce zajmowali Wanda i Bogusław Orlińscy. Wystawy w kraju i za granicą, albumowe publikacje wg projektu graficznego Bogusława, wielogodzinne konsultacje, plenery, to nie wszystko. Zawsze gotowi do pomocy, życzliwi, bardzo lubiani. Chętnie przyjeżdżali do Krasnobrodu, lubili plenery, zespół Wójtowianie, który uświetniał wernisaże i ogniska, lubili ludzi, to wszystko widać na wystawie.
Wystawa czynna w Krasnobrodzkim Domu Kultury od 2 września do 24 października 2025 r.
Zapraszamy.